De’ botsing ‘bij Marathon vormde Griekenland en het Westen

Proloog

het moment van de strijd

aan het begin van de vijfde eeuw v.Chr. stond Perzië triomfantelijk. Al meer dan vijf decennia hadden haar krijgers iedereen verpletterd die tegen hen was. In die tijd had geen enkele stad ooit een Perzische belegering weerstaan, en alle legers van ’s werelds machtigste beschavingen hadden hun ondergang ontmoet in een poging Perzië’ s onverbiddelijke verovering te stoppen. Op hun bijna onoverwinnelijke krijgers bouwden Perzische koningen ‘ s werelds eerste wereldrijk, dat zich uitstrekte van de Middellandse Zee tot India, waarbij ze een tiental kleinere rijken vernietigden en de mensen van honderd rassen absorbeerden.In 490 v.Chr. keek de machtige Perzische koning Darius naar het Westen, naar twee onbeduidende Griekse stadstaten die zijn rijk hadden beledigd. Kleine Sparta had afgezanten naar de Perzische hoofdstad gestuurd om de “grote koning” te waarschuwen zijn aanvallen op de Griekse steden in Azië te staken; nog beledigender was dat Athene de durf had opgeroepen om troepen naar Perzische bodem te sturen en een Perzische stad, Sardis, in brand te steken voordat hij naar huis in veiligheid kwam. Vermoeiend van de beledigingen, stuurde koning Darius afgezanten naar Athene en Sparta eisten de geschenken van onderwerping — aarde en water. Als antwoord gooiden de Spartanen de boodschappers van de koning in een put en vertelden hen om zichzelf te helpen om de hele aarde en het water dat ze wilden, terwijl de Atheners gewoon de boodschappers aan het zwaard zetten.Woedend beval Darius zijn leger om Athene te vernietigen en de overlevenden tot slaaf te maken. Echter, problemen binnen het rijk Darius gedwongen om vergelding te vertragen. Acht jaar nadat Athene Sardis tot as had teruggebracht, arriveerde het gevreesde Perzische leger eindelijk in Griekenland en verzamelde zijn kracht op de vlakte van Marathon, een schaarse twee dozijn mijl van Athene. Negen dagen lang keken tienduizend Atheense hoplieten toe hoe het Perzische leger zich voorbereidde op de strijd en vroegen zich af hoe ze in staat zouden zijn om een leger van professionele krijgers drie keer hun aantal te weerstaan. Sommigen baden dat de goden zouden ingrijpen, terwijl anderen hoopten dat de Perzen slechts een dag of twee langer zouden wachten. Want elke Athener die aanwezig was bij Marathon wist dat het Spartaanse leger, met de beste krijgers ter wereld, hard marcheerde om hen te helpen.Op 12 September 490 v.Chr. eindigde het wachten. De Perzen waren in beweging, en Athene, in levensgevaar, kon niet langer wachten. Spartanen of geen Spartanen, Atheense commandanten bereidden aan te vallen. Voor de dageraad vormden zich tienduizend hoplieten in Zuilen en wachtten op de trompetten om het bevel te geven op te rukken. Acht man diep op de flanken en vier diep in het midden, de falanx van borstelige speerpunten en brandende schilden begon zijn langzame, onverbiddelijke Mars naar de vijand. In het begin konden de Perzen hun ogen niet geloven en vroegen zich af hoe zo ‘ n schamele kracht ooit kon hopen om hun linies te breken. Sommigen dachten dat het slechts een demonstratie was en zouden worden gevolgd door een haastige terugtrekking. Anderen dachten dat de Grieken gek waren.

de Atheense hoplieten begonnen het tempo op te voeren, eerst naar een snelle wandeling en vervolgens naar een draf. De hoplieten verpletterden elkaar, schouder aan schouder en schild aan Schild, omdat ieder zo veel mogelijk van zijn blootgestelde rechterzijde achter het schild van zijn buurman probeerde te bedekken. Angst en angst smolten weg nu het leger oprukte. Mannen die zich in de lijn hadden bevuild, putten kracht uit de stijgende mannen om hen heen. Op zeshonderd meter afstand, de massa van de mannen begon te schreeuwen hun felle en zenuwslopende strijdkreet: Alleeee!

haastig legden de Perzische commandanten hun troepen op één lijn. Mannen met rieten schilden gingen naar voren als duizenden boogschutters zich achter hen opgesteld. Het Perzische leger toonde geen paniek. Het waren professionele soldaten, overwinnaars van honderd bloedige gevechten. In een ander moment lieten de boogschutters tienduizenden dodelijke bouten los in de lucht. De spearmen zouden wachten tot de pijlen hun vijand decimeerden en dan oprukken om het verbrijzelde overblijfsel af te slachten.

maar de Perzen hadden nog nooit eerder met een leger als dit te maken gehad. Atheense hoplieten leerden de kunst van oorlog tegen andere hoplieten, en hun soort oorlog werd niet bepaald door een regen van pijlen. Het werd geregeld door een botsing van houten schilden en dodelijke ijzeren speren, gehanteerd door zwaar gepantserde mannen. Het was een verschrikkelijke en angstaanjagende confrontatie van duwen, schreeuwen, half-crazed mannen die stak, gestoken, en schopte naar hun tegenstanders totdat een kant kon de pijn niet langer verdragen en brak. De overwinnaars zouden dan een moorddadige achtervolging op hun verslagen vijanden lanceren terwijl de bloedlust hen naar voren dreef.Dit was het soort oorlog dat op de Perzen viel, en het kwam met bijna onbegrijpelijke snelheid, want op tweehonderd yards afstand werd de Atheense draf een sprint. Tenslotte lieten de Perzische boogschutters vliegen, maar zonder effect. Nog nooit zo ‘ n snelle opmars gezien, misten ze hun schoten en de meeste pijlen vlogen onschadelijk over de charging hoplieten. Haastig begonnen de boogschutters te herladen en de schilddragers onbehaaglijk achteruit te gaan toen tienduizend met metaal omhulde moordenaars bijna op hen af waren.

in een huiveringwekkend moment sloegen hoplieten in op de licht beschermde Perzen en stuiptrekten hun verdedigingslinie. Toen begon het moorden.